Podstawy prawne gospodarki wodnej i melioracji, czyli co mówią przepisy:

Z Prawa wodnego (Dz.U. z 2005r. Nr 239, poz. 2019 ze zm.) wynika, że:

1.      wody stojące oraz wody w rowach znajdujące się w granicach nieruchomości gruntowej stanowią własność właściciela tej nieruchomości (art. 12);

2.      utrzymywanie wód stanowi obowiązek ich właściciela (art. 21);

3.      zgodnie z art. 29 , właściciel gruntu, nie może:

1)    zmieniać stanu wody na gruncie, a zwłaszcza kierunku odpływu znajdującej się na jego gruncie wody opadowej ani kierunku odpływu ze źródeł – ze szkodą dla gruntów sąsiednich,

2)    odprowadzać wód oraz ścieków na grunty sąsiednie.

Czyli to na właścicielu gruntu ciąży obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa i właściwego użytkowania rowu, usunięcia przeszkód oraz zmian w odpływie wody, powstałych na jego gruncie wskutek przypadku lub działania osób trzecich, ze szkodą dla gruntów sąsiednich.

Nie wolno też zmieniać kierunku odpływu wody z posesji ze szkodą dla sąsiadów ani też odprowadzać do nich nadmiaru wody. Jeżeli do takich działań dochodzi i jeżeli spowodowane przez właściciela gruntu zmiany stanu wody na gruncie szkodliwie wpływają na grunty sąsiednie, burmistrz  może, w drodze decyzji, nakazać właścicielowi gruntu przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom. 

Przytoczony przepis dotyczy głównie sytuacji, kiedy w wyniku działania właściciela gruntu poprzez np.: podwyższenie terenu nieruchomości, dochodzi do naruszenia stosunków wodnych powodujących szkodę dla gruntów sąsiednich.

Jeżeli powyższy obowiązek nie jest wykonywany, organ właściwy do wydania pozwolenia wodnoprawnego (starosta ) ustala, w drodze decyzji, proporcjonalnie do odnoszonych korzyści przez właścicieli gruntów, szczegółowe zakresy i terminy jego wykonania.

4.      zgodnie z art. 64 ust. 1 utrzymanie urządzeń wodnych polega na ich eksploatacji, konserwacji oraz remontach w celu zachowania ich funkcji;

Obejmuje przede wszystkim wykoszenie skarp, odmulenie dna i przepustów, wycinkę krzewów oraz    oczyszczenia studzienek i wylotów drenarskich.

Koszty utrzymywania urządzeń wodnych ponoszą ci, którzy odnoszą z nich korzyści. Ustalenie
i podział kosztów dokonuje na wniosek właściciela urządzenia wodnego, w drodze decyzji, organ właściwy do wydania pozwolenia wodno prawnego (art. 64  ust. 1a).

5.      Jeżeli ktoś, wbrew obowiązkowi nie utrzymuje w należytym stanie wód lub urządzeń wodnych, zmienia stan wody na gruncie, podlega karze grzywny (art. 193 i art. 194).

Urządzenia melioracyjne na terenie gminy, w postaci rowów melioracyjnych zostały w większości wybudowane w latach ubiegłych ze środków finansowych Skarbu Państwa i przy (bardzo korzystnej) odpłatności ze strony rolników. Po wybudowaniu, zostały one - zgodnie z Prawem wodnym - przekazane  właścicielom działek w  użytkowanie.

Tak więc właścicielami rowów są właściciele działek, przez które one przebiegają, a nie Gmina Radzymin!

Nie znaczy to oczywiście, że to jedynie właściciel rowu ma ponosić wszystkie koszty jego utrzymania i konserwacji. Jak wynika z przytoczonych przepisów Prawo wodne pozwala, by partycypowali w tym ci, którzy odnoszą korzyści z tego, że urządzenie wodne istnieje. Jeżeli w pozwoleniu wodnoprawnym nie zostało ustalone kto i w jakiej części ponosi koszty, to właściciel powinien wystąpić z odpowiednim wnioskiem do Starosty o  ustalenie wysokości kosztów i ich – adekwatny do korzyści - podział.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że wykonywanie wyłącznie przez niektórych właścicieli nieruchomości wyżej określonych obowiązków (w sposób jednostkowy) nie przyczyni się do poprawy sytuacji. Jedynie konserwacja, odbudowa, modernizacja całego urządzenia - przez wszystkich właścicieli nieruchomości, przez które przebiega - może w znacznym stopniu ograniczyć podtapianie i zalewanie terenów przyległych, a w przyszłości nawet zapobiec takim, brzemiennym w negatywnych skutkach, zdarzeniom.