Choć wszystko na to wskazuje, że statystyczny Polak produkuje najprawdopodobniej tyle samo śmieci co jego sąsiad Niemiec czy Czech, to  nasza  dotychczasowa  gospodarka odpadami komunalnymi, odbiegała  od rozwiązań europejskich. Mamy  w tym zakresie znacznie gorsze efekty. Dotychczasowy system nie przyniósł wymiernych efektów w postaci budowy niezbędnej infrastruktury, ograniczenia składowania odpadów komunalnych  oraz zwiększenia  pozyskiwania surowców wtórnych ze strumienia odpadów komunalnych Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że Polsce wciąż brakuje specjalistycznych zakładów do przetwarzania odpadów, takich jak: kompostownie do przetwarzania odpadów mokrych, spalarnie i sortownie dla aglomeracji, gdzie możliwe jest odzyskanie ze zmieszanych odpadów tych, które mogą mieć drugie życie po życiu i stać się surowcami do ponownego wykorzystania. Od pierwszego stycznia tego roku gminy rozpoczęły przygotowania do zmian, które dla wszystkich nas - konsumentów, najpóźniej do połowy 2013 roku,  będą oznaczać zarządzanie odpadami według nowych zasad. Cel jest jeden: zagospodarowanie odpadów poprzez tworzenie instalacji do ich zagospodarowania i przetwarzania, a nie składowanie. 
W związku z tym samorządy wszystkich szczebli zyskują  nowe kompetencje i nowe narzędzia do działania. Zmiany prawne wprowadziły także szereg administracyjnych kar pieniężnych, które będą nakładane na wszystkie podmioty biorące udział w systemie gospodarowania odpadami komunalnymi, a które nie będą wywiązywały się ze swoich obowiązków. W nowym systemie będzie istniała również  większa możliwość skuteczniejszego ubiegania się o pieniądze unijne na tworzenie nowoczesnych instalacji do zagospodarowania odpadów. Gminy będą też mogły tworzyć  inwestycje na zasadzie partnerstwa publiczno – prywatnego.

Nowe rozwiązania w gospodarce odpadami  promują czystość i odpowiedzialność samorządu gminnego za wszystkie odpady komunalne z  terenu gminy i od każdego mieszkańca.  Osoby  segregujące  śmieci będą płaciły  niższe rachunki!  Zdaniem wielu, nowelizacja  ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach dała podstawę  tzw. rewolucji śmieciowej, czyli  nowemu zarządzaniu odpadami komunalnymi, w którym to gminy odpowiadają za zbiórkę śmieci we współpracy z wyłonionymi w przetargach firmami wywożącymi odpady.  Tym samym nasz kraj dołącza do europejskiego standardu zagospodarowania śmieci komunalnych. Nowy sposób na śmieci komunalne to metoda, która sprawdziła się już z powodzeniem w większości krajów europejskich Ramy wdrażanego  systemu można scharakteryzować następująco: gmina zapewnia odbieranie i właściwe, czyli ekologicznie bezpieczne zagospodarowanie wszystkich odpadów komunalnych ( bytowych) i możliwość ich segregacji (selektywnego zbierania odpadów, stanowiących tzw. surowce wtórne). Wyłonione w drodze przetargu  firmy  będą odbierać  odpady od mieszkańców. Za odbiór odpadów wszyscy mieszkańcy uiszczają jedną podstawową stawkę, dzięki czemu nikomu nie powinno „opłacać się” wyrzucanie śmieci np. do lasu. Tak więc nowy system  to także  szansa na skuteczną walkę z dzikimi wysypiskami. W tak realizowanych systemie „ zanieczyszczający płaci”, wyjątek stanowią osoby segregujące śmieci. Innymi słowy: „ekologiczni mieszkańcy”  będą płacili mniej!

Co jednak oznaczają nowe przepisy  dla naszych mieszkańców. Po pierwsze  - będziecie Państwo wolni od wszelkich umów, które do tej pory należało podpisywać z przedsiębiorcami odbierającymi wytwarzane w każdym gospodarstwie domowym śmieci. Teraz zrobi to za Państwa  gmina. Po drugie –  gmina będzie organizować i wskazywać punkty odbioru takich odpadów jak: elektrośmieci, odpady wielkogabarytowe czy  szczególnie niebezpieczne  dla środowiska np. zużyte  baterie itd. Po trzecie – nowe zasady oznaczają koniec z indywidualnym poszukiwaniem najatrakcyjniejszej oferty wywozu śmieci. Mieszkańcy będą wnosili do gminy opłaty zgodnie z jedną, wyznaczoną w drodze uchwały Rady Miejskiej, stawką. W zamian za to gmina wybierze przedsiębiorcę, który opróżni śmietnik w indywidualnym  gospodarstwie domowym, a jego zawartość wywiezie we właściwe miejsce. Co więcej – to  gmina będzie również musiała sprawować nadzór nad dalszym losem odpadów. Po czwarte –  segregacja odpadów na wybrane frakcje wiąże się nie tylko z korzyścią dla środowiska ( odzysk surowców wtórnych), ale i – jak już wcześniej podkreślono -  z korzyściami finansowymi. Za selektywną zbiórkę gmina będzie pobierać niższe opłaty. Tak więc dzięki  wprowadzeniu równej, bez względu na ilość wytworzonych w danym okresie odpadów, stawce za ich odbiór,  nikomu nie będzie opłacało się podrzucać śmieci ani do lasu ani na nieużytki, do przydrożnych rowów lub do sąsiadów. Zniknie też powód, żeby śmieci pozbywać się przez spalanie w domowych piecach – co mimo, że jest niezgodne z prawem, nadal stanowi niebezpieczny dla zdrowia ludzi problem w wielu miejscach kraju.

Co zmieni takie postępowanie z odpadami komunalnymi? . Rewolucja śmieciowa sprowokuje  szybsze tworzenie kompleksowej infrastruktury do zagospodarowanie odpadów. Mamy również szansę na skuteczne zlikwidowanie  nielegalnych, „dzikich” wysypisk i upowszechnienie  sortowania odpadów. W skali kraju i regionu czekają nas zapewne liczne inwestycje w nowoczesne instalacje i nowy etap współpracy samorządów z przedsiębiorcami zajmującymi się przewozem i zagospodarowaniem odpadów.
1 stycznia b.r.  rozpoczął się proces wdrażania ustawy w życie. Potrwa maksymalnie 18 miesięcy. O tym, kiedy nowy system zacznie działać w naszej gminie, mieszkańcy na pewno dowiedzą się w stosowym czasie. Gmina ma bowiem  prawny obowiązek przeprowadzić kampanię informującą wszystkie społeczności lokalne  o nowych zasadach.

Opr. Halina Grzelak- Sekretarz Gminy Radzymin